مالی رفتاری را بهتر بشناسیم

اغلب ما این تجربه را داشته‌ایم که قیمت سهمی علی رغم تصورمان به جای رشد و صعود، دچار نزول و ریزش شده است، اما نکته قابل تأمل این است که افراد همچنان بر تحلیل خود پافشاری کرده و اقدامی به فروش و خروج سرمایه خود از آن نماد، نمی‌کنند.

علت چنین عکس‌العمل‌ها و رفتارهای هیجانی به هنگام معاملات چیست؟ 

در این مطلب قصد داریم به تشریح پدیده مالی رفتاری، مبحثی بسیار مهم و حائز اهمیت در بازار سرمایه، بپردازیم تا به این ترتیب بتوانید با ریشه تصمیمات و هیجانات لحظه‌ای خود آشنا شوید.

مالی رفتاری

مالی رفتاری اشاره به تأثیر عوامل روانشناختی بر رفتار سرمایه‌‌گذاران و معامله‌گران بازار سرمایه دارد و بر این واقعیت اذعان دارد که سرمایه‌‌گذاران همواره منطقی نیستند.

در نظریه‌‌های سنتی، اصولی پی‌ریزی شده است که مالی رفتاری بر نقض آن‌‌ها تأکید دارد. برای مثال:
۱. بازار و سرمایه‌‌گذاران کاملاً منطقی هستند.
۲. سرمایه‌گذاران هیجانات خود را کنترل می‌کنند.
۳. اشتباهات و خطاها باعث گیج‌ شدن و ناتوانی در تصمیم‌گیری نمی‌شود.

اما صفات تعریف ‌شده برای سرمایه‌‌گذاران ، در مالی رفتاری عبارتند از:
۱. سرمایه‌‌گذاران عادی رفتار می‌کنند، نه منطقی.
۲. سرمایه‌‌گذاران تحت ‌تأثیر سوگیری‌‌های خود هستند.
۳. سرمایه‌‌گذاران مرتکب خطا و در نتیجه، تصمیم‌گیری‌های اشتباه می‌‌شوند.

. . . مشاهده ویدئوی معرفی روش تحلیل مالی رفتاری را به شما پیشنهاد می کنیم . . .

برخی علل ایجاد سوگیری و غیر عقلانی ‌بودن سرمایه‌گذاران:

1. خودفریبی: به این معنا که ما گمان می‌ کنیم اطلاعاتی و دانش ما بیش از آن چیزی است که برای یک تصمیم آگاهانه به آن نیاز داریم.

2.ساده‌انگاری: خطاهایی که در اثر ساده‌انگاری و عبور از جزییات مهم و در مرحله پردازش اطلاعات موردنیاز برای تحلیل و بررسی، پیش می‌آید.

3. احساسات: تأثیر احساسات بر تصمیم‌گیری‌‌های مالی که منجر به گرفتن تصمیمات غیرمنطقی می‌شود.

4. تأثیر اجتماعی: به این معنا که نمی‌توان از نقش افراد غیر در تصمیم‌گیری‌های خود غافل شویم.

 در ادامه، به معرفی برخی از تعصب‌های معمول اشاره می‌کنیم:

۱. خود برتر بینی: نتیجه اعتماد به ‌نفس بیش‌ از اندازه که سبب می‌شود خود را بهتر از آنچه هستیم، تصور کنیم.
۲. نتایج خوب را به مهارت‌های خود و نتایج بد را به شانس و اقبال نسبت می‌دهیم.
۳. این ذهنیت که گمان می‌کنیم، همه‌ چیز را می‌ دانیم و استعداد خاصی در پیش‌بینی اتفاقات داریم.
۴. در تصمیمات خود تنها اطلاعات تأیید کننده را در نظر می‌گیریم و اطلاعات مغایر با آن را نادیده می‌گیریم.
۵. ما به داستان علاقمندیم، به این معنا که پس از رخ دادن اتفاقات بزرگی چون ریزش در بازار، به جای توجه به معاملات، نشانه‌ها و دلایل تأثیرگذار بر آن  به داستان‌سرایی و مقصر دانستن دولت، سازمان و… مشغول می‌شویم.
۶. سرمایه‌گذاران در برابر فرصت‌ها با توجه به چگونگی ارائه اطلاعات به آن‌ها، واکنش‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند.
۷. تعصب لنگر: به معنای اعتماد بیش از حد به اطلاعات اولیه و پیشین در هنگام تصمیم‌گیری است.
۸. ترس ما از ضرر منجر می‌شود که به جای اینکه به دنبال کسب سود باشیم، بیشتر سعی در فکر جلوگیری از ضرر هستیم. این مسأله ریشه در این حقیقت دارد که طبق تحقیقات انجام شده، لذت‌ بردن از سود، به ‌مراتب کمتر از درد ضرر است.
۹. تعصب ذهنیت گله: به این معنا که ما در امور مالی گرایش به دنباله روی از سایر سرمایه‌گذاران داریم.

از آنجایی که احساسات در تصمیم‌‌گیری‌‌های مالی تأثیرگذار است، می‌تواند منجر به دور شدن از گرفتن تصمیات منطقی شود.

روش‌‌هایی برای غلبه بر تمایلات منفی رفتاری در حوزه سرمایه‌‌گذاری وجود دارد. در ادامه به شرح دو راهبرد برای جلوگیری از این تعصب‌‌ها می‌پردازیم:
۱. توجه به فرآیند
دو روش برای تصمیم‌گیری وجود دارد: انعکاسی و بازتابنده. منظور از روش انعکاسی، تصمیم‌‌گیری بدون فکر، سریع و بر پایه غریزه است. منظور از روش بازتابنده، تصمیم‌گیری منطقی و روشمند است.
در تصمیم‌گیری انعکاسی، اقدامات ما تحت تأثیر تعصبات فریبنده و اتفاقات هیجانی و اجتماعی قرار می‌گیرد. برای محافظت از بروز خطا در چنین شرایطی، به ایجاد فرآیندهای منطقی در تصمیم‌گیری‌های خود نیاز داریم.
۲. آمادگی و برنامه‌‌ریزی
مطالعه مالی رفتاری، این نکته را خاطر نشان می‌‌کند که می‌توان با برنامه‌ریزی، آماده‌‌سازی و افزایش دانش خود به شکل‌ هدفمندی سرمایه‌‌گذاری کنیم.

قطعاً حالا که با مفهوم مالی رفتاری آشنا شدید، مثال‌ها و تجربیات اتفاق افتاده برای خود یا اطرافیان را به خاطر می‌آورید. چرا که بدون شک همگی در چنین موقعیت‌هایی قرار گرفته‌ایم.

با کسب آگاهی و دانش می‌توان درصد خطای تصمیم‌گیری‌های خود را کاهش داد، از انجام معاملات هیجانی و پافشاری بر تصمیمات غلط جلوگیری کرد و تا جای ممکن هیجانات خود را کنترل کرد.

مطلب “مالی رفتاری را بهتر بشناسیم” توسط آقای مجتبی سلطانی، مدرس، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در مجموعه آموزشی بازارهای مالی بورسار، تهیه شده است.

۱۴۰۰/۰۱/۱۵

0 پاسخ به "مالی رفتاری را بهتر بشناسیم"

ارسال یک پیام

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلیه حقوق این سایت متعلق به رسانه آموزشی بورسار می باشد.

up to

50% off

Awesome Products - Amazing Prices